Kościół pw MB Wspomożycielki Wiernych
Warszawa, ul. Conrada 7
niedziela, 24 stycznia 2016r.
KONCERT Z OKAZJI 90 ROCZNICY
POWSTANIA PZCHiO
24 stycznia 2016 roku byliśmy zaproszeni na koncert z okazji obchodów 90-tej rocznicy powstania Polskiego Związku Chórów i Orkiestr.
Koncert zorganizował Odział Mazowiecki PZChiO, a w koncercie wzięło udział cztery chóry i orkiestra dęta.
Koncert poprowadził pan Andrzej Krusiewicz, a rozpoczął go wprowadzeniem do historii związku aktualny prezes PZChiO - pan profesor Dariusz Dyczewski.
To postać bardzo znana w świecie muzycznym. Jest Dziekanem Wydziału Edukacji Muzycznej Akademii Sztuki w Szczecinie. Od 2003 roku pełnił funkcję prezesa oddziału PZChiO w Szczecinie. Od 2010 roku jest konsultantem Centrum Edukacji Artystycznej w Warszawie. W 2013 roku z rąk Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego odebrał nominację na kadencję 2014/2017 do pełnienia funkcji doradcy metodycznego obejmującego zasięg całej Polski. W 2013 roku został wybrany Prezesem Polskiego Związku Chórów i Orkiestr w Polsce na kadencję 2013/2017.
Pan prezes przedstawił w zarysie historię powstania PZChiO:
Ruch zjednoczeniowy w wolnej Polsce był kontynuacją społecznych organizacji muzycznych w trzech byłych zaborach. W 1922 roku odbył się pierwszy wszechpolski zjazd stowarzyszeń śpiewaczych w Warszawie. W 1924 roku kolejny wszechpolski zjazd powołał komisję statutową i postulował zwołanie delegatów zarządów poszczególnych związków.
Pierwszy walny zjazd delegatów odbył się 18 października 1925 roku w Warszawie. Data ta jest początkiem Polskiego Związku Chórów i Orkiestr jako centralnej organizacji zrzeszającej wszystkie związki działające wtedy w Polsce. Zadaniem tego zjednoczenia było zespolenie polskich związków śpiewaczych w celu krzewienia zamiłowania do muzyki wokalnej, instrumentalnej, przede wszystkim narodowej.
W maju 1929 roku zorganizowano w Poznaniu pierwszy wszechsłowiański zjazd śpiewaczy, brało w nim udział ponad 17 tys. śpiewaków, w tym ponad tysiąc przyjechało zza granicy.
Przed 1939 rokiem Zjednoczenie skupiało ponad 2000 chórów i około 50 orkiestr. Po drugiej wojnie światowej wznowiono działalność jako ogólnopolskiej organizacji społecznego ruchu muzycznego na zjeździe delegatów w 1947 roku w Łodzi.
W latach 50-tych zmieniono nazwę na Zjednoczenie Polskich Zespołów Śpiewaczych i Instrumentalnych.
1 stycznia 1974 roku ustanowiono obecną nazwę 'Polski Związek Chórów i Orkiestr'. Dotychczasowe związki regionalne przekształcono w oddziały terenowe głównego zarządu.
Cel działalności PZChiO określa jego Stutut. Głównym celem jest prowadzenie działalności w zakresie upowszechniania kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i tradycji.
Do 1989 roku działalność statutowa związku finansowana była przez resort kultury. W tym czasie istniało wtedy ponad 1200 zespołów które skupiały ponad 40 tys członków w całej Polsce, ponad 500 chórów, ponad 600 orkiestr i zespoły wokalno-instrumentalne. Był to najlepszy okres działalności Związku. Postępująca komercjalizacja gospodarki spowodowała trudności także w finansowaniu organizacji społecznych. Dotowanie przez budżet zostało zlikwidowane. Dalszą działalność prowadzono w ramach dotacji celowych lecz z coraz mniejszymi środkami do dyspozycji.
PZChiO jest organizacją non profit, realizujący zadania statutowe poprzez oddziały terenowe. Każdy z oddziałów zarządzany jest przez społeczny zarząd i komisje rewizyjne.
W 2011 roku, po usamodzielnieniu, wydzielił się ze struktury Śląski Związek Śpiewaczy. Stan obecny PZChiO to 17 oddziałów, ponad 8 tys. członków, co daje 400 zespołów w całej Polsce.
Ze swojej strony muszę dodać, iż duży udział w tworzeniu struktur związków śpiewaczych po odzyskaniu niepodległości miał Założyciel i Patron HARFY - Wacław Lachman. Był jednym z inicjatorów powołania Związku Mazowieckiego Kół Śpiewaczych. Razem z nim, pomysłodawcami byli panowie: Maszyński, Kaczyński ("Lutnia") Związek Mazowiecki powstał na zebraniu organizacyjnym 30.XII.1923 roku. W skład I-go Zarządu Związku weszli: Z. Kaczyński /Lutnia/, W. Lachman /Harfa/, kpt. Niezgoda /Chór Oficerski/, R. Borkowski /Echo/, a kierownikiem artystycznym wybrano Piotra Maszyńskiego.
Nasz występ na koncercie, jako pierwszy, składał się z czterech polskich kolęd. Były to: "Pójdźmy wszyscy do stajenki" i "Powiadają aniołkowie" - opr. Wacław Lachman, "Przybieżeli do Betlejem" - opr. Jakub Szafrański, oraz "Bacowska kolyndo" - Jan Pasierb-Orland. Dyrygował Paweł Choina.
Następnym wykonawcą był Ekumeniczny Chór Kameralny Kościoła Ewangelicko-Reformowanego, pod dyrekcją p. Pawła Hruszwickiego, który pełnił też rolę gospodarza koncertu jako wiceprezes Mazowieckiego Oddziału PZChiO. Zespół wykonał utwory: "Wędrowali trzej królowie" - Kazimierza Wiłkomirskiego, "Witaj Jezu maluśki" - kolęda staniątecka, "Zeżulka z lesa vylitla" i "Hajej, nynej Jeżiśku" - kolędy czeskie i "Pod okapem śniegu" - Tadeusza Szeligowskiego.
Po tym występie, nietypowo, bo wkraczając już ze śpiewem przed ołtarz, zaprezentował się Chór Wychowanków hm. Władysława Skoraczewskiego. Zaprezentowali nam kolędę "To już pora do stajenki" - Zbigniewa Preisnera, "Spy Isuse, spy", "Radujtiesa wsi ludije" - kolędy ukraińskie w opracowaniu Bernarda Chmielarza, oraz "Oj maluśki, maluśki" - tradycyjną góralską kolędę w opracowaniu Marcina Ł. Mazura.<br> Chór kontynuuje dzieło życia Władysława Skoraczewskiego (1919-1980), przerwane jego nagłą śmiercią w styczniu 1980 roku. Jego pierwotna nazwa to Centralny Zespół Artystyczny ZHP. Aktualnie dyrektorem artystycznym jest Krystyna Stańczak-Pałyga.
Kolejnym wykonawcą był Chór Kameralny Mińskiego Towarzystwa Muzycznego pod dyrekcją Tomasza Zalewskiego.Ten stosunkowo młody chór pozostaje pod mecenatem miasta Mińsk Mazowiecki. W jego repertuarze są pieśni świeckie i religijne a'capella, oraz dzieła wokalno-instrumentalne z różnych epok. Na koncecie zespół wykonał utwory: "El noi de la Mare" - Ernesta Carvery, "Mozaikę kolędową" - Józefa Świdera, "Bóg człowiek" - Pawła Łukaszewskiego, "Podme bratia do Betlema" - Stefana Eperjeśi, oraz "Kołysankę Bożonarodzeniową" - Bardosa Lajosa.
Ostatnim zespołem, który zaprezentował się na koncercie jubileuszowym, była Orkiestra Moderato z Warki, pod dyrekcją Artura Gębskiego. Zespół wywołał bardzo duże pozytywne wrażenie na słuchaczach. Orkiestra dęta w składzie ponad 30 trębaczy zachwyciła publiczność energią, ekspresją i młodością. Charyzma dyrygenta działała na wykonawców i słuchaczy.
Rytmiczne nuty znanych szlagierów amerykańskich zabrzmiały w świątyni jakby na przekór sakralnemu nastrojowi miejsca.
Zespół wykonał utwory: "Mędrcy świata" - kolędę polską w opracowaniu Wacława Janiszewskiego, "A big bend Christmast" - opr. Carla Strommena, "Jingle bells" - James Pierpont/Gazzani, "Let it snow" - Jule Styne, "Dzień jeden w roku" - Seweryna Krajewskiego/Łukasza Rakalskiego, oraz "Felis Navidad" - Jose Feliciano/Paul Murtha.
Na koniec, połączone składy wszystkich zespołów biorących udział w koncercie wykonały kolędę "Bóg się rodzi", przy akompaniamencie orkiestry Moderato z Warki. Zespołem dyrygował p. Paweł Hruszwicki - przedstawiciel organizatora koncertu.
Koncert był bardzo udany i pozostaną po nim miłe wspomnienia u słuchaczy, jak też wśród artystów uczestniczących w tym jubileuszu.